 Het Stadsreus Sjtuf is
waarschijnlijk ‘600 jaar oud’
Bij de meeste volkeren treffen wij mythen aan over reuzen, die over de
aarde rondzwalkten en met draken of goden de strijd aanbonden. Reuzen
zijn geen louter ‘heidens’ verschijnsel. In de
bijbel komen indrukwekkende figuren voor als Samson en Gideon. Wie kent
niet het verhaal van David en Goliath. De laatste zou ongeveer 4,50
meter lang zijn geweest.
De huidige stadsreus Sjtuf
dateert van september 1982 en werd gebouwd ter gelegenheid van 750 jaar
stad. Op deze website is onder het trefwoord Sjtuf (stadsreus) alleen
de vermelding uit 1680 te vinden, waaruit blijkt dat de kosten van het
herstel werden betaald door de magistraat. Dan is het zo niet vermetel
om de stelling aan te gaan dat dit exemplaar al enige tijd bestond,
wellicht de tweede stadsbrand van 1665 heeft overleefd. In 1749 kreeg
Sjtuf een processieverbod en dat leidde tot de neergang van de
reuzentraditie in Roermond. De toenmalige bisschop Johannes Antonius de
Robiano had er kennelijk schoon genoeg van. Na de Franse revolutie
bleef het stil tot 1982.
Hoewel harde bewijzen
ontbreken durf ik de stelling aan, dat Sjtuf op zijn laatst in Roermond
einde vijftiende eeuw zijn opwachting heeft gemaakt. Waar baseer ik dat
op? Sinds de kerkelijke instelling van de processie van het Heilig
Sacrament in 1316, werden de ommegangen in het gekerstende Europa
groots en luisterrijk opgezet. De geestelijkheid deed daarvoor een
beroep op de halfwereldlijke, halfgeestelijke broederschappen die een
of ander mysterie vereerden of een patroonheilige hadden. De oudste
schriftelijke bewijzen van een Christoffelreus, in de Lage Landen, dan
gaat het over de ‘Sjtuf’ van Antwerpen, dateren van
1398.
Als men bedenkt dat Roermond vanaf 1350 wordt
gezien als de hoofdstad van het Overkwartier van Gelre, dus een
belangrijke stad was, en rond 1410 is begonnen met de bouw van een
nieuwe Christoffelkerk, de huidige kathedraal, kan het bijna niet
anders dat de stad beschikte over een Christoffelreus. Nog een poging
tot indirect bewijs van mijn stelling. De 13e eeuwse Italiaanse
dominicaan Jacobus de Vorigine beschrijft al processies met als
letterlijke hoogtepunten reuzen o.a. Christoffel.
Overal in de archieven van
onze streken komt men bijvoorbeeld St.-Jorisreuzen, al dan niet
vergezeld met de draak, tegen. In het Belgische Aalst is de oudste
bewijs van 1417. Dichter bij huis, de oudste vermelding van een reus
wat Venlo betreft dateert van 1485. Alleen is er sprake van een reus,
zonder nadere aanduiding. In 1492 is er sprake van een Goliath. In 1518
wendde zich de stad Namen tot de stad Maastricht om haar te helpen met
de reconstructie van haar Goliathfiguur en het ros Bayard.. Dat
betekent dat men in Maastricht ofwel een Goliathreus heeft gehad of
over uitzonderlijke kennis van de bouw van reuzen beschikte.
't Remunjse Reuzegilde vertegenwoordigt waarschijnlijk een
traditie van zes eeuwen en wij geven daar gestalte aan door om de
zoveel jaar een grootse optocht te organiseren, die aansluit aan het
rijke verleden van onze stad. De eerstvolgende is op 17 september 2006.
|